حسین علیزاده: شریف موسیقی را نقاشی میکرد / ایرج به یاد فرهنگ خواند
تاریخ انتشار: ۲ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۹۸۹۷۷
حسین علیزاده معتقد است که فرهنگ شریف در نوازندگی شیوهای خاص خود را داشت که با آن موسیقی را برای مخاطب نقاشی میکرد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، آیین رونمایی از آلبوم و کتاب «زخمه های جاودانه استاد فرهنگ شریف» شب گذشته یکم اسفند 1402 از ساعت 18 در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در ابتدای این مراسم مستندی درباره فرهنگ شریف ساخته مهدی حیدری پخش شد. مجری این برنامه سیدعباس سجادی بود که همچون بیشتر برنامههای تخصصی عرصه موسیقی، اجرای این برنامه را هم برعهده داشت.
یکی از بخشهای جالب این برنامه، پخشِ بخشی از یک اجرای خصوصی، ضبط شده در سال 1992 در امریکا بود. اجرایی که به ساز و آوازی از زندهیادان محمدرضا شجریان و فرهنگ شریف اختصاص داشت. این اجرا برای نخستین بار پخش میشد.
ادای احترام به حسین علیزاده؛ هنرمندی که به هیچ پیشوند و پسوندی نیاز ندارد
در ادامه نوبت به سخنرانی حسین علیزاده درباره فرهنگ شریف رسید. در ادامه متن صحبتهای حسین علیزاده را میخوانید:
شریف موسیقی را نقاشی میکرد
حسین علیزاده: برخی اسمها از اول درست گذاشته میشود؛ فرهنگ شریف. همسر او مانند کسی بود که شمعی را فروزان نگهمیداشت.
مسیر رسیدن من از خانه به مدرسه و برعکس، از کوچه پس کوچههای سمتِ بازار تهران میگذشت. آن زمان برنامهای در رادیو بود که به پخش تکنوازی اختصاص داشت. در این برنامه معمولا ساز شریف پخش میشد؛ البته دیگر نوازندگان هم بودند. من از بچگی وقتی که از این کوچه پس کوچهها میگذشتم تا به بازار برسم، از هر خانهای پنجرهها باز بود و بوی عطرِ غذا میآمد که همراه بود با صدای رادیویی که سازِ فرهنگ شریف را پخش میکرد.
در خاطرات من عطر ساز شریف هست. از طرف همه ملت ایران(البته من کی باشم که این حرف را بزنم-باخنده میگوید) از همسر فرهنگ شریف تشکر میکنم که عشق جاودانهای به استاد شریف دارند که باعثِ روشن نگه داشتنِ شمع شریف میشود.
در تاریخ موسیقی ایران از نظر تحلیلهای دقیقی که مسیر را برای ما روشن کند، فقیر هستیم. از وقتی که موسیقی حمایت میشود، برخی از بزرگان موسیقی به دربار راه مییابند. بعدها آرام آرام و از اواخر دوره قاجار، حفظ موسیقی خیلی اهمیت پیدا کرد. این همان چیزی است که هنوز هم زیادی اهمیت دارد! یعنی ما همواره باید در اندیشه از دست دادن موسیقی و تلاش برای حفظ آن باشیم. به صورت اغراق آمیزی این اتفاق در ردیف موسیقی ایرانی افتاد. در دورهای که آقای قطبی رئیس رادیو تلویزیون بود، سخاوتمندانه بودجهای اختصاص دادند تا جایی به نام مرکز حفظ و اشاعه موسیقی تشکیل شد.
در دورهای که به موسیقی توجه شد، باید دید که وضعیت موسیقی در جامعه چطور بوده است؟ ردیفها و دستگاهها مربوط به چیزی بوده که در کلاسها اتفاق میافتاده است. یعنی اینگونه نبود که مردم همه ردیفها را بشناسند. اگر کتاب از صبا تا نیما را مطالعه کنید، در آنجا اشاره شده که موسیقیهای مردمی در آن زمان خیلی سطح پایین بوده است و البته به طور همزمان یک سری کلاس خاص وجود داشته که برخی برای حفظ موسیقی تلاش کردهاند.
اینکه چطور موسیقی ردیف با جامعه ارتباط پیدا میکند؟ راهش از طریق رادیو بود. شاگردان وزیری مانند روحالله خالقی و صبا، کسانی هستند که کار بزرگی انجام دادند. وقتی رادیو به ایران میآید، باید آثاری از رادیو پخش میشد که رابطه تنگاتنگی با مردم پیدا میکرد. حالا اگر همان موسیقیهای سرکلاسها را از رادیو پخش میکردند، آیا با مردم ارتباط خوبی پیدا میکردند؟
هنر زمانی ارزش پیدا میکند که اثرش برای عام و خاص باشد. خوشبختانه در آن زمان کسانی در رادیو فعالیت میکنند که اتفاقا خیلی نگاهِ روشنفکرانهای داشتهاند. اینکه در آن زمان ارکسترهایی بیایند و با تکیه بر ریشه موسیقی ایرانی، آثاری به مردم ارائه کنند که برای عامه آنها جذاب و شنیدنی باشد.
تار که به عنوان ساز ملی ایرانیان شناخته میشود، تنوع زیادی دارد و نوازندگان بسیاری در طول تاریخ این ساز را نواختهاند. اگر میخواهید با مردم ارتباط داشته باشید، باید ریشههای فرهنگی را بشناسید و البته طوری ساز بزنید که به دل مردم هم بنشیند.
بزرگان زیادی در تارنوازی داشتیم که صدای نواختنِ هر کدام را میشنیدم، مشخص بود که این ساز را چه کسی نواخته است. فرهنگ شریف برای مردم موسیقی را نقاشی میکرد. ساز شریف پر از رنگ است.
شریف از شاگردانِ شهنازی بود و جالب اینکه شهنازی همیشه به اینکه شاگردی چون شریف داشته فخر میکرد. اینکه شاگرد شهنازی باشید و بخواهید به شیوه و سبک نواختنِ خودتان برسید، کار بسیار دشواری است.»
از 60 ساعت تکنوازی به 7 ساعت رسیدیم
در ادامه این مراسم سلمان سالک درباره آلبوم و کتاب «زخمه های جاودانه استاد فرهنگ شریف» توضیحاتی ارائه کرد.
سلمان سالک گفت: قطعاتِ تکنوازیِ استاد شریف روی نوارهای هندیکم ضبط شده بودند. همان هندیکمهایی که کاستهای کوچکی داشتند و به صورت دیجیتال ضبط میکردند.
استاد شریف این آثار را در منزل و در جاهای مختلف ضبط کرده بود. برای بازپروریِ این آثار متاسفانه با مشکلاتی مواجه بودیم. این نوارها پخش نمیشد. مثل کاست نبود که بازشان کنیم و از چسبندگی خارج کنیم. در نهایت با کمکِ ریموند موسسیان و تدبیری که او اندیشید، مشکل این نوارها را حل کردیم.
در مجموعه 60 ساعت تکنوازی در 42 نوار ضبط شده بود که از بین آنها هفت ساعت برای انتشار انتخاب شد.
یکی دیگری از سخنرانان این مراسم حمیدرضا نوربخش خواننده و مدیرعامل خانه موسیقی بود.
علیزاده جایگاه شریف را مشخص کرد
حمیدرضا نوربخش: نسلی در مرکز حفظ و اشاعه پرورش یافتند که بنیانش بر ردیف موسیقی دستگاهی ایران بود. این نسل هر کدام شخصیتهای بزرگی شدند. سبکها و شیوههای مختلفی پدید آمد و خیلیها را به سوی موسیقی کشیدند.
در دورهای از تاریخ موسیقی تندوتیز نوازی اسباب تفاخر نوازندگان بود. تا اینکه آلبوم صبحگاهی را استاد حسین علیزاده منتشر کرد و آنجا از فرهنگ شریف یاد کرده بود. علیزاده این اثر را تقدیم به شریف کرده بود. این کلام از زبان علیزاده بسیار مهم بود. چون جوانان آن زمان به فرهنگ شریف و شهنازها خیلی اهمیت نمیدادند. صحبت علیزاده پایانی بود بر این نگرشهای غلط و جایگاه شریف را به خوبی مشخص کرد.
همسر شریف عاشقانه او را دوست داشت. همسر آقای شریف میگفت که من به دنیا آمدهام که کنار این مرد باشم و مثل یک گل او را نگهداری کنم. وقتی این زن وارد زندگی شریف شد حال و احوالش خیلی خوب بود.
شریف سازهایش را در یک اتاق نگهداری میکرد. یکی یکی سازها را تنظیم میکرد. به قول مشکاتیان سازِ شریف پر از کوک بود.
شریف که میخواست ساز بزند، همسرش تمام کارهایش را حفظ بود. همسرش تاریخ و زمان هر اثر را میدانست و بهتر از خودِ شریف آثارش را میشناخت.
در بخش دیگری از این مراسم منصوره رضایی همسر زندهیاد فرهنگ شریف روی صحنه آمد و ضمن خوشامدگویی به حاضران در این مراسم، از استادان برجسته موسیقی برای حضور در این مجلس تشکر و قدردانی کرد.
ساز و آواز
اجرای ساز و آواز بداهه توسط حمیدرضا نوربخش و تار سلمان سالک در دستگاه سه کاه یکی از بخشهای جذاب این مراسم بود.
پس از اجرای موسیقی و در شروع مراسم رونمایی از آلبوم ناگهان استاد ایرج خواجه امیری وارد سالن شد. این خواننده قدیمی موسیقی ایرانی در میان تشویقهای حاضران در فرهنگسرای ارسباران، مستقیم روی صحنه آمد تا از آلبومی رونمایی کند که شامل تکنوازیهایِ دوستِ دوران مدرسهاش بود.
آواز ایرج در دشتی و عشاق
در پایان این مراسم استاد ایرج با همراهی تارِ سلمان سالک به اجرای چند خط آواز در مایه دشتی و عشاق پرداختند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: موسیقی موسیقی حسین علیزاده موسیقی ایران فرهنگ شریف سلمان سالک آن زمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۹۸۹۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بیمه فعالان سرود پیگیری میشود/چند پیشنهاد به موسیقی فارس
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، امیرحسین سمیعی مدیر کل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه حامد جلیلی مدیر دفتر سرود و محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره موسیقی نواحی عصر روز گذشته ۹ اردیبهشت وارد استان فارس شد و با جمعی از فعالان موسیقی استان فارس دیدار کرد.
در این دیدار که در تالار گفتوگوی اداره کل فرهنگ و ارشاد استان فارس انجام شد، در ابتدا مدیر انجمن موسیقی استان فارس، رهبر ارکستر فیلارمونیک فارس، برخی از اساتید، نوازندگان و اهالی هنر و موسیقی به بیان نکات و دیدگاه های خود درباره وضعیت موسیقی از جنبههای گوناگون پرداختند. این در حالی است که بعد از صحبت هنرمندان و فعالان موسیقی، سمیعی و همراهانش به پاسخ و بررسی مسایل پرداختند.
کم و کاستی ها را می پذیریم
امیرحسین سمیعی اظهار کرد: هدف از سفر به استانهای مختلف بررسی مشکلات و پیگیری معضلات مربوط به جامعه موسیقی است؛ همچنین بررسی و به رای گذاشتن ظرفیتهای عظیمی که در استانهای مختلف وجود دارد و پرداختن بی چون و چرا به همه مناطق از دیگر اهداف دفتر موسیقی وزارت ارشاد به شمار میرود. البته که نگاه ما در جشنواره موسیقی فجر ۱۴۰۲ توجه به عدالت فرهنگی بود؛ لذا تلاش کردیم تا این عدالت فرهنگی را با توجه به بضاعت نخستین سالی که این جشنواره برگزار شد ایجاد کنیم. البته کم و کاستیهایی وجود داشت و به این نتیجه رسیدیم که قدم اصلی برای رفع این کاستیها، خارج شدن از تهران و سفر به استانهای مختلف کشور برای ارزیابی وضعیت موسیقی است.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ظرفیتهای خوب و ارزشمند استان فارس پیرامون حوزه موسیقی گفت: من معتقدم که در حوزه موسیقی شیراز اتفاق فوقالعادهای در حال رخ دادن است و اگر نسبت به این اتفاقات بیتوجه باشیم از نگاه اصلی وزارت که عدالت فرهنگی است دور خواهیم شد. البته رصد استعدادها و موسیقیهایی که در جهت تقویت فرهنگ و ریشههای ما عمل میکند، ضرورت دارد. ضمن اینکه من بر این باورم بسیاری از مشکلات در عرصه موسیقی مساله اعتبارات و نقدینگی نیست؛ ۹۰ درصد از مشکلات افراد فعال در این عرصه مبنای مالی و حمایتی ندارد بلکه مبنای معنوی دارد.
نباید موسیقی جدی در صف اجراهای دیگر پاپ قرار بگیرد
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: اتفاقاتی که در شیراز و استان فارس میافتد میتواند الگویی برای سایر استانها باشد. ممکن است در برخی استانها موسیقی نواحی جلوتر باشد، در برخی استانها موسیقی جهانی به صورت علمیتری دنبال شود و در بعضی دیگر نیز موسیقی ایرانی پیشتاز باشد اما در استان فارس هم در موسیقی ایرانی هم در آواز جمعی، هم در موسیقی جدی و ارکستری اتفاقات خوبی رقم خورده است؛ حتی میتوان گفت این حرکات خودجوش و باکیفیت را در پایتخت هم نداریم؛ در شیراز یک جوشش اساسی در حال جریان است.
وی عنوان کرد: ارکسترها در بعضی استانها به دشواری شکل میگیرد اما در استان فارس این ارکسترها به صورت حرفهای شکل گرفته و در حال فعالیت هستند، حتی نگاه به آواز کلاسیک در شیراز تخصصیتر از تمام استانهاست. من معتقدم نباید موسیقی جدی در صف اجراهای دیگر پاپ قرار بگیرد. مبنای این سفر این است که ما این سیستم فرآیند بروکراتیک را کنار بگذاریم و باور کنیم که میتوانیم مشکلات را با گفتوگو حل کنیم. ضمن اینکه بایستی شرایطی فراهم شود تا گروههای موسیقی جدی برای اجرای صحنهای مجبور نباشند در لاین نوبت قرار بگیرند چراکه این نوع موسیقی است که به فرهنگ ما ضریب میدهد.
برای موسیقی فارس باید کار ویژه انجام داد
وی با بیان اینکه موسیقی جدی در فارس به مرزی رسیده که باید دیده شود، گفت: بررسی وضعیت موسیقی در فارس و تناسبسنجی این برآیند نشان از موفقیت فوقالعاده فارس در حوزه موسیقی میدهد، لذا برای فارس باید کار ویژه انجام داد. بایستی فعالان در این عرصه دغدغههای خود را بی واسطه بیان کنند، ما هم در مرکز موسیقی تمام تلاشمان را به کار میگیریم تا این سد شکسته شود و ارتباطات با مرکز موسیقی به یک مکاتبه اداری محدود نشود.
مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: در دولت سیزدهم تلاش شده تا این سدها شکسته شود؛ سفر به استانهای مختلف با این هدف انجام میشود تا ما بتوانیم بدون واسطه با افراد فعال در این عرصه رو در رو شویم و تدابیر کافی برای اجرایی شدن سیاستها و حل مشکلات در این بخش اتخاذ شود.
دفتر موسیقی، بیمه اهالی سرود را پیگیری می کند
حامد جلیلی مسؤول دفتر سرود اداره کل موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این جلسه گفت: هدف دفتر سرود در ۲ سال گذشته ارتقای سطح کیفی گروههای سرود، ساماندهی گروهها و پیدا کردن استعداهایی بوده که در این زمینه وجود دارند و دیده نمیشوند، برای تحقق این امر راهکارها و برنامههایی ارایه شده و بدون شک امسال نیز گام بزرگی در این مسیر برداشته خواهد شد. در حال حاضر آموزش مربیان گروه سرود به صورت جدی پیگیری میشود و این اقدام در مراحل بعدی به صورت پیشرفتهتر در هر استان دنبال خواهد شد.
وی با بیان اینکه بیمه اهالی سرود توسط صندوق هنرمندان به صورت جدی در حال پیگیری است، گفت: معمولا گروههای سرود در هیچ رستهای از هنر جای داده نمیشوند، لذا پیگیریهایی برای حل مشکل بیمه آنها صورت گرفته و در سال جاری بیمه اهالی سرود انجام خواهد شد.
جلیلی درباره کمکهای مالی به گروههای سرود گفت: ۱۰ هزار گروه سرود در کشور داریم؛ گروههایی از کوچک تا بزرگ که قابلیت بالایی در این عرصه دارند. ما معتقد هستیم گروههای بزرگ باید آنقدر توانمند شوند که بتوانند گلیم خود را از آب بیرون بکشند؛ به اعتقاد ما گروهی که به اجرای میدانی نرسد گروهی است که در اجرا موفق نبوده است. ما براین باوریم بحث هنری جداست و بحث سلیقه مردم هم که باید در ساخت کارها لحاظ شود، به صورت جداگانه مورد توجه است.
وی ادامه داد: باید به همه گروهها رسیدگی شود و اگر بخواهیم بحث مالی را برای همه آنها پیش ببریم حقوق بسیاری از گروهها ضایع میشود، در بحث آموزش هم بحث رسانه به صورت جدی تعریف شده و بر این باور هستیم که اگر مربی، رسانه را بشناسد میتواند اثر تولیدی خود را در فضای مجازی منتشر کند.
پوستاندازی برای عدالت فرهنگی شنیداری موسیقی نواحی
محمدعلی مرآتی دبیر پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران هم گفت: از سال گذشته پوستاندازی برای عدالت فرهنگی شنیداری موسیقی نواحی ایران آغاز شد؛ ملاک برای شرکت در این جشنواره به احترام بزرگان موسیقی بر اساس یک فراخوان تعریف شد.
محمدعلی مرآتی ادامه داد: موسیقی نواحی ایران یک موسیقی سطح هنری است که نخبگان و بزرگان گروههای شرکت کننده را انتخاب میکنند و ما تلاش میکنیم شرایط را برای اجرای شرکت کنندگان در این جشنواره ایجاد کنیم، متأسفانه هنوز این ظرفیت را نداریم که از همه گروهها برای حضور در این جشنواره دعوت کنیم. ظرفیت استان فارس از منظر موسیقی در تنوع فرهنگ شنیداری موسیقی اقوام بر همگان روشن است؛ در این استان اقوام مختلفی در کنار هم موسیقی فراقومیتی ایجاد کردند.
دبیر پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در پایان گفت: امسال به زودی از ادارهکلها خواسته میشود که ظرفیت موسیقی را اعلام کنند؛ بدون شک ساز و کار امسال دقیقتر خواهد بود. خود منطقهها افراد را معرفی میکنند و ظرفیتبندیها مشخص میشود تا بتوانیم از این طریق عدالت موسیقی نواحی را ایجاد کنیم.
کد خبر 6091776 علیرضا سعیدی